Роўна 80 гадоў таму, у 6 раніцы 14 студзеня 1944 года, Алу акружыў карны атрад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і ўчыніў жорсткую расправу над мясцовымі жыхарамі і тымі, хто спадзяваўся схавацца ў аддаленай вёсцы ў асяроддзі балот і густых лясоў.

Дарослых і дзяцей замкнулі ў дамах і адрынах, дзе спалілі жыўцом і расстралялі. Толькі 14 чалавек цудам выратаваліся, схаваўшыся ў лесе. Ад рук карнікаў загінулі 1758 чалавек, 950 з іх дзеці. Вёска так і не адрадзілася.

Ушанаваць памяць загінуўшых у мемарыяльным комплексе "Ала" сабраліся прадстаўнікі ўлады, праваахоўнікі, грамадскія дзеячы, ветэраны, моладзь і духавенства з усёй краіны. Да мітынгу далучыліся старшыня аблвыканкама Іван Крупко, кіраўнік спраў Прэзідэнта Юрый Назараў, генеральны пракурор Беларусі Андрэй Швед, памочнік Прэзідэнта – інспектар па Гомельскай вобласці Юрый Горлаў, намеснік прэм'ер-міністра Ігар Петрышэнка, міністр адукацыі Андрэй Іванец, старшыня абласнога Савета дэпутатаў Кацярына Зянкевіч.

– Ні на адной сучаснай, нават самай падрабязнай, карце не знайсці вёскі Ала. Гэты мемарыяльны комплекс, адкрыты ў 2020 годзе Прэзідэнтам, стаў сімвалам жахлівых выпрабаванняў і бязмернага смутку беларускага народа, цэнтрам патрыятычнага прыцягнення. З моманту адкрыцця яго наведалі больш за 35 тысяч чалавек. З амаль дзвюх тысяч згарэлых жыўцом нашых землякоў на сёння ўстаноўлены імёны 299. Работа з архіўнымі дакументамі вядзецца пастаянна. Мы будзем прыходзіць сюды зноў і зноў: сем'ямі, групамі і па адным. Не стрымліваць слёз и думаць аб нечалавечых пакутах, якімі прасякнута гэтая зямля, – падкрэсліў Іван Крупко.

Перад пачаткам Вялікай Айчыннай вайны ў вёсцы было 168 жыхароў, 34 двары. Мясцовасць балоцістая, у асяроддзі густога лесу, таму ўзімку 1943–1944 гадоў сюды перабраліся жыхары суседніх вёсак – у асноўным старыя, жанчыны і дзеці. Акупанты не пашкадавалі нікога. Праз 80 гадоў гісторыя населенага пункта ўсё гэтак жа раніць душу. Яна не пакідае абыякавымі ні дарослых, ні дзяцей.

– З ваеннага пункту гледжання бессэнсоўная акцыя. Але, па задумам фашыстаў і іх супольнікаў, яна мела значэнне. Задоўга да 1941 года гэтыя нелюдзі выношвалі планы і рабілі ўсё неабходнае, каб знішчыць усіх, хто жыў на гэтай зямлі – нашых з вамі продкаў. Каб зачысціць тэрыторыю, займець новыя землі, – канстатаваў Андрэй Швед. – Званы Хатыні, Алы, Зэльвы і дзясяткаў тысяч іншых вёсак, якія былі спалены, нагадваюць аб тых страшных часах. Па выніках расследавання крымінальнай справы аб генацыдзе беларускага народа мы гаворым, што ў нашай краіне было наладжана татальнае знішчэнне людзей. Не менш як тры мільёны мірных грамадзян і ваеннапалонных спачываюць у гэтай зямлі, больш за 12 тысяч населеных пунктаў знішчаны. І кожны дзень следчыя ўстанаўліваюць новыя месцы страшных трагедый. Не толькі вайскоўцы і партызаны са зброяй у руках, але і простыя грамадзяне абаранілі наша права на жыццё. Вечная памяць ім.

Ігар Петрышэнка заўважыў, што менш як праз два тыдні пасля таго, як жыхары Алы прынялі страшную і пакутніцкую смерць, гэтая мясцовасць была вызвалена Чырвонай арміяй:

– Мы выстаялі, перамаглі нацызм як ідэалогію. Цяпер нашчадкі нацыстаў паднялі галовы і спрабуюць прашыць разуменне людзей, абяляючы нібы подзвіг тых, хто тварыў жахі на нашай зямлі. Але мы памятаем кожнага загінулага героя на беларускай зямлі, кожнага загінулага ў Але.

У пацвярджэнне гэтых слоў на мітынгу выступілі прадстаўнікі маладога пакалення. Яны запэўнілі, што ў новай эпосе, калі не застанецца жывых сведкаў Вялікай Айчыннай вайны, у Беларусі будуць памятаць сваіх вызваліцеляў і не дазволяць абясцэніць заваяваны імі свет.

Удзельнікі мітынгу-рэквіема ўшанавалі памяць нявінна загінуўшых хвілінай маўчання, усклалі кветкі, вянкі і дзіцячыя цацкі.

.