Эканоміка
ЭКАНОМІКА: агульныя аспекты
Гомельская
вобласць з'яўляецца найбуйнейшай у Рэспубліцы Беларусь. Плошча яе
тэрыторыі – амаль сорак з паловай тысяч квадратных кіламетраў, што складае
пятую частку тэрыторыі рэспублікі. Гомельшчына размешчана на паўднёвым
усходзе Беларусі. Мяжуе з Бранскай вобласьцю Расеі, а таксама з Кіеўскай,
Чарнігаўскай, Жытомірскай і Ровенскай абласцямі Украіны.
Насельніцтва
Гомельскай вобласці складае 1410 тысяч чалавек (14,9% агульнай колькасці
насельніцтва рэспублікі), у эканоміцы занята каля 589,6 тысячы чалавек. У
адміністрацыйным цэнтры – горадзе Гомель – колькасць насельніцтва складае больш
за 536,9 тысячы жыхароў.
Важным аспектам
геаграфічнага патэнцыялу рэгіёну з'яўляецца наяўная база прыродных рэсурсаў. На
яго тэрыторыі кампактна размешчаны багатыя радовішча калійнай і каменнай солі,
бурых вуглёў, шкляных пяскоў, торфу, мелу, а таксама такія рэсурсы як лес,
будаўнічы камень, граніт, рэдказямельныя металы, гіпс, гліна, гаручыя сланцы.
Гомельская
вобласць з'яўляецца найбуйнейшым высокаразвітым індустрыяльным рэгіёнам
рэспублікі. За 2018 год выраблена прамысловай прадукцыі на суму 22,7 млрд.
рублёў. Тут працуе больш
за 220 буйных і сярэдніх прадпрыемстваў, доля якіх у аб'ёме прамысловай
вытворчасці рэспублікі каля 20%. У сферы прамысловасці
ў Гомельскай вобласці занята каля 133,9 тысячы чалавек, або 24,9% занятага ў
эканоміцы насельніцтва.
Асноўнымі відамі
эканамічнай дзейнасці, якія вызначаюць развіццё рэальнага сектара эканомікі
Гомельскай вобласці, з'яўляюцца вытворчасць нафтапрадуктаў, металургічнае
вытворчасць, вытворчасць машын і абсталявання, здабыча паліўна-энергетычных
карысных выкапняў, хімічная вытворчасць, перапрацоўчая прамысловасць
і іншыя.
На тэрыторыі
Гомельскай вобласці размешчаны шэраг прамысловых гігантаў, стабільная праца
якіх дазваляе рэгіёну быць канкурэнтаздольным на міжнароднай арэне.
У лік
валаўтваральных для прадпрыемстваў вобласці ўваходзяць ААТ «Мазырскі
нафтаперапрацоўчы завод», ААТ «Беларускі металургічны завод – кіруючая кампанія
холдынгу «Беларуская металургічная кампанія», ААТ «Гомельскі хімічны завод»,
ААТ «Гомсельмаш», РУП ПА «Беларуснафта», РУП «Гомельэнерга», ААТ «Гомельскі завод ліцця і нармалей», ААТ
«Светлагорскхімвалакно», ААТ «Рэчыцкі метызны завод», ААТ «Рагачоўскі
малочнакансервавы камбінат».
Гомельская
эканоміка з'яўляецца экспартаарыентаванай. Каля 60% усёй вырабленай
прадукцыі пастаўляецца на рынкі краін блізкага
і далёкага замежжа.
Арганізацыі
Гомельскай вобласці супрацоўнічаюць
з знешнегандлёвымі партнёрамі з больш за 100 краін свету. Найбольш актыўна
развіваецца гандаль з Расеяй, Германіяй, Украінай, краінамі Балтыі, Польшчай,
Італіяй, Кітаем, Нідэрландамі і Казахстанам.
Аграпрамысловы
комплекс вобласці здольны забяспечыць
у поўным аб'ёме патрэбы насельніцтва ў асноўных прадуктах харчавання і
забяспечыць сыравінай перапрацоўчую галіну. Асноўныя сельскагаспадарчыя галіны:
мяса-малочная жывёлагадоўля, агародніцтва і бульбаводства, а таксама
ільнаводства.
Вытворчыя
магутнасці перапрацоўчых прадпрыемстваў дазваляюць экспартаваць малочныя
кансервы, масла, казеін, плодаагароднінныя кансервы.
Адзін з галоўных
прыярытэтаў развіцця Гомельскай вобласці – прыцягненне інвестыцый. У 2018
годзе інвестыцыі ў асноўны капітал
па вобласці склалі 3,3 млрд. рублёў.
За апошнія гады ў
галіне рэалізаваны шэраг буйных інвестыцыйных праектаў: уведзена ў
эксплуатацыю мадэрнізаваная лінія па вытворчасці паліраванага шкла ў ААТ
«Гомельшкло»;
у ААТ «Мазырскі НПЗ» пабудаваныя ўстаноўка гідраачысткі дызельнага паліва, устаноўка
ізамерызацыі, устаноўка вакуумнай перагонкі мазуту; запушчаныя тры буйных
сырных вытворчасці
ў Тураве, Рагачове, Светлагорску; завершана мадэрнізацыя дрэваапрацоўчых
прадпрыемстваў (ААТ «Гомельдрэў»,
ААТ «Рэчыцадрэў», ААТ «Мазырскі ДОК»), на якіх мадэрнізаваны вытворчасці
ДВП і ДСП, створаны вытворчасці ламінаваных ДСП
і ізалявальных ДВП; пабудавана вапнава-абпальная ўстаноўка
і створана драбнасортна-драцяная вытворчасць у «БМЗ – кіруючая кампанія «БМК»;
асвоены выпуск сухой малочнай сыроваткі
ў ААТ «Мілкавіта»; арганізавана новая вытворчасць вафельных вырабаў СП ААТ «Спартак»;
на тэрыторыі Брагінскага, Ельскага
і Рэчыцкага раёнаў уведзены ў эксплуатацыю 4 сонечных парку па выпрацоўцы
электраэнергіі на аснове натуральнага сонечнага выпраменьвання і шэраг іншых
праектаў.
У бліжэйшыя гады ў
вобласці плануецца рэалізацыя шэрагу буйных інвестыцыйных праектаў, завяршэнне
якіх дасць магчымасць надаць дадатковы патэнцыял эканоміцы Гомельшчыны:
прамысловая распрацоўка Петрыкаўскага радовішча калійных солей з будаўніцтвам
і ўводам у эксплуатацыю горна-абагачальнага комплексу магутнасцю 1,5 млн. тон
хларыду калію ў год; тэхнічнае перааснашчэнне
і мадэрнізацыя вытворчасці ААТ «Мілкавіта»; арганізацыя вытворчасці па выпуску
мэблі, матрацаў і кампанентаў ТАА «Делком40»; вытворчасць гідрастатычнага
трансмісій, вырабаў індустрыяльнай (прамысловай) гідраўлікі ТАА «САЛЕА-Гомель»;
будаўніцтва комплексу гідракрэкінгу цяжкіх нафтавых рэшткаў, устаноўка
каталітычнага рыформінгу з бесперапыннай рэгенерацыяй каталізатара ААТ
«Мазырскі НПЗ», мадэрнізацыя і тэхнічнае перааснашчэнне дзеючых і створаных
новых вытворчых магутнасцей ААТ «Беларускі металургічны завод – кіруючая
кампанія холдынгу «БМК» і шэраг іншых праектаў.
У вобласці
працуюць прадпрыемствы, створаныя з удзелам замежнага капіталу з 53 краін
свету, у ліку якіх Ізраіль, Італія, Аўстрыя, Расія, Польшча, Нідэрланды,
Францыя, Іспанія і іншыя.
Адным з
найважнейшых фактараў інвестыцыйнай прывабнасці Гомельскай вобласці з'яўляецца
развіты навукова-тэхнічны комплекс. Тут размешчаны 3 інстытута
Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, 8 вышэйшых навучальных устаноў, 6 з якіх
− універсітэты, звыш 20-ці галіновых навуковых і праектных інстытутаў,
спецыяльных канструктарскіх і канструктарска-тэхналагічных бюро, Гомельскі
тэхнапарк.
У горадзе Гомель
працуюць рэгіянальныя аддзялення Беларускай інжынернай акадэміі, Беларускай
навукова-прамысловай асацыяцыі, дзейнічае рэгіянальнае аддзяленне
Рэспубліканскага цэнтра трансферу тэхналогій і бізнес-інавацыйны цэнтр.
Істотны ўклад у
развіццё рэгіянальнай навукова-тэхнічнай
і інавацыйнай дзейнасці ўносіць супрацоўніцтва навукоўцаў вобласці
з замежнымі партнёрамі, якое ажыццяўляецца ў рамках выканання міжнародных
кантрактаў і дагавораў. Геаграфія навуковых кантактаў прадстаўлена больш
чым 30 краінамі свету, у іх ліку Расія, Японія, Паўднёвая Карэя, ЗША, Польшча,
Вялікабрытанія, Германія, Украіна, Кітай.
Маецца развітая
тэлекамунікацыйная інфраструктура. Большасць гарадоў і раёнаў вобласці
звязаныя валаконна-аптычнымі лініямі, такая ж сувязь ўстаноўлена і з горадам
Мінскам.
На 1 студзеня 2019
года ў вобласці зарэгістравана 37,1 тысячы суб'ектаў малога і сярэдняга
прадпрымальніцтва, з іх 9,7 тысячы мікра – і малых арганізацый, 290
арганізацый, якія адносяцца да сярэдняму прадпрымальніцтву і 27,1 тысячы
індывідуальных прадпрымальнікаў.
